Ο φλοιός της γης αποτελείται από μεγάλες πλάκες: (Αφρικανική, Ευρασιατική, Αυστραλιανή, Ανταρκτική, πλάκα του Ειρηνικού, Βόρεια-Αμερικανική, Νότια- Αμερικανική) και πολλές άλλες μικρότερες. Οι πλάκες αυτές λέγονται τεκτονικές πλάκες ή λιθοσφαιρικές πλάκες. Οι τεκτονικές πλάκες καλύπτουν τη Γη σαν παζλ κινούνται πολύ αργά ή πιο σωστά επιπλέουν πάνω στον μανδύα, ένα παχύ στρώμα από στερεά αλλά εύκαμπτα πετρώματα που κινούνται περίπου σαν πλαστελίνη.
Οι τεκτονικές πλάκες άλλοτε απομακρύνονται, άλλοτε συγκρούονται και άλλοτε κινούνται παράλληλα. Αποτέλεσμα αυτών των κινήσεων είναι οι πολλοί και μεγάλοι σεισμοί.
Η Ασία είναι η μεγαλύτερη και πιο πυκνοκατοικημένη ήπειρος. Έχει σχεδόν το ένα τρίτο της συνολικής έκτασης του κόσμου και φιλοξενεί περισσότερους από τους μισούς ανθρώπους της Γης. Έχει επίσης εντυπωσιακά γεωγραφικά χαρακτηριστικά. Έχει το υψηλότερο σημείο της Γης (Όρος Έβερεστ) και το χαμηλότερο σημείο (τη Νεκρά Θάλασσα).
Η Ασία περιλαμβάνει επίσης μερικά από τα πιο υγρά, ξηρότερα, πιο καυτά και πιο κρύα μέρη του κόσμου.
Η Ασία είναι η μόνη ήπειρος που μοιράζεται σύνορα με δύο άλλες ηπείρους, την Αφρική και την Ευρώπη. Κάθε χειμώνα ενώνεται και με μια τρίτη ήπειρο τη Βόρεια Αμερική όταν παγώνει η Βερίγγειος Θάλασσα.
Οι κυριότερες θρησκείες του κόσμου ο Βουδισμός, ο Χριστιανισμός, ο Ινδουισμός, το Ισλάμ και ο Ιουδαϊσμός ξεκίνησαν στην Ασία.
Η ήπειρος ήταν το σπίτι των μεγάλων πρώιμων πολιτισμών της Μεσοποταμίας και της κοιλάδας του Ινδικού ποταμού.
Η Ασία, λόγω της τεράστιας έκτασης και του πολύπλοκου ανάγλυφου που παρουσιάζει το έδαφός της, συνήθως εξετάζεται σε έξι περιοχές, που διαφέρουν ως προς τη μορφολογία, το κλίμα, τη βλάστηση και τα ζώα. Επίσης πολύ μεγάλες διαφορές παρατηρούνται στα πολιτιστικά, κοινωνικά και οικονομικά χαρακτηριστικά, καθώς και στις δραστηριότητες των ανθρώπων. Οι περιοχές αυτές είναι :
η Μέση Ανατολή, η Κεντρική Ασία, η Βόρεια Ασία, η Νότια Ασία, η Νοτιοανατολική Ασία και η Ανατολική Ασία.
Ο όρος Δυτική Ασία χρησιμοποιείται σπάνια και στην θέση του χρησιμοποιείται κυρίως ο όρος Μέση Ανατολή (οποίος αναφέρεται σε περιοχές της δυτικής Ασίας και της βόρειας Αφρικής). Η Δυτική Ασία περιλαμβάνει τα κράτη της Αραβικής χερσονήσου. Το υπέδαφος της περιοχής είναι πολύ πλούσιο σε πετρέλαιο. Σχεδόν όλες οι χώρες στη Μέση Ανατολή έχουν μουσουλμανική πλειοψηφία με εξαίρεση το Ισραήλ. Ο πλούτος που προσφέρει το πετρέλαιο, οι θρησκευτικές διαφορές και οι πολίτικές διάφορες κάνουν τη Μέση Ανατολή μια περιοχή γεμάτη με πολεμικές εντάσεις.
Η Κεντρική Ασία
Η κεντρική Ασία περιέχει τα κράτη: Καζακστάν, την Κιργιζία (Κιργιστάν), το Ουζμπεκιστάν, το Τατζικιστάν και το Τουρκμενιστάν τα οποία δημιουργήθηκαν μετά τη διάλυση της Σοβιετικής Ένωσης. Τα κράτη αυτά ανήκαν στη Σοβιετική ένωση από το 1917 μέχρι το 1991 χρονιά κατά την οποία ανεξαρτητοποιήθηκαν. Η Κεντρική Ασία είναι ιστορικά στενά συνδεδεμένη με τους νομαδικούς λαούς της και το Δρόμο του Μεταξιού. Θεωρείται σταυροδρόμι για τη διακίνηση ανθρώπων, αγαθών και ιδεών μεταξύ της Ευρώπης, της Δυτικής Ασίας, της Νότιας Ασίας και της Ανατολικής Ασίας
Κεντρική Ευρώπη: Τουρκμενιστάν
Η Βόρεια Ασία
Η Βόρεια Ασία αποτελείται κυρίως από την Σιβηρία και διοικείται αποκλειστικά από τη Ρωσία. Είναι η λιγότερο πυκνοκατοικημένη περιοχή και αυτό οφείλεται στην ψυχρότητα των χειμώνων στην Σιβηρία, όπου η θερμοκρασία πέφτει συχνά στους -50 °C με -60 °C τον χειμώνα, ενώ το ρεκόρ είναι -67,7 °C. Γ’ αυτούς τους λόγους η Βόρεια Ασία είναι η λιγότερο ανεπτυγμένη περιοχή της Ασίας.
Τοπίο στη Σιβηρία
Η Νότια Ασία
Τα σημερινά εδάφη του Αφγανιστάν, του Μπανγκλαντές, του Μπουτάν, των Μαλδίβων, του Νεπάλ, της Ινδίας, του Πακιστάν και της Σρι Λάνκα σχηματίζουν τη Νότια Ασία. Τρεις χώρες, η Ινδία, το Πακιστάν και το Μπανγκλαντές, είναι μεταξύ των 10 πιο πολυπληθέστερων κρατών του κόσμου. Είναι μία από τις φτωχότερες περιοχές του πλανήτη και ταυτόχρονα στο μεγαλύτερο μέρος της μαστίζεται από πολέμους και από ταραχές, αλλά και από μεγάλη οικονομική ανισότητα.
Τα κράτη της ανατολικής Ασίας περιέχουν τη Λαϊκή Δημοκρατία της Κίνας, την Ιαπωνία, τη Βόρεια και τη Νότια Κορέα, τη Μογγολία και τη Δημοκρατία της Κίνας (Ταϊβάν). Από τα κράτη αυτά, το πιο ανεπτυγμένο είναι η Ιαπωνία. Τα τελευταία χρόνια έχει αναπτυχθεί πολύ και η Κίνα. Η ανατολική Ασία βρίσκεται στο σημείο που συναντώνται τεκτονικές πλάκες και είναι έντονα σεισμογενής.
Ενδιαφέρουσες πληροφορίες για τα ποτάμια της Ασίας:
Ο Λένας, ο Γενισέι και ο Ομπ ανήκουν στους μεγαλύτερους σε μήκος και σε παροχή ποταμούς του κόσμου, διαρρέουν τη βόρεια Ασία (Σιβηρία) και το μεγαλύτερο μέρος του χρόνου είναι παγωμένοι με αποτέλεσμα να παραμένουν αξιοποιήσιμοι μικρό χρονικό διάστημα. Έτσι, δεν παίζουν καθοριστικό ρόλο στη ζωή των ανθρώπων.
Ο ποταμός Αμούρ βρίσκεται στα εδάφη της Κίνας και της Ρωσίας και ένα μέρος του αποτελεί σύνορο μεταξύ των δύο χωρών.
Ο Γιανγκ Τσε Γιανγκ (σημαίνει μακρύς ποταμός, αργότερα τον ονόμασαν γαλάζιο ποταμό) και ο Χουάνγκ Χο(κίτρινος ποταμός) διαρρέουν τη μεγάλη πεδιάδα της Κίνας. Ο ποταμός Μεγκόγκείναι πηγή ζωής για πάνω από 60 εκατομμύρια ανθρώπους.
Ο Λένας, ο Γενισέι και ο Ομπ είναι από τους μεγαλύτερους ποταμούς του κόσμου αλλά είναι παγωμένοι το περισσότερο διάστημα του χρόνου και δεν χρησιμοποιούνται από τους ανθρώπους.
Ο Τίγρης και ο Ευφράτης δημιουργούν μεταξύ τους μια περιοχή που ονομάζεται Μεσοποταμία και ήταν η κοιτίδα των πρώτων πολιτισμών.
Ο Γάγγης θεωρείται ο ιερός ποταμός των Ινδουιστώνκαι τα νερά του διασχίζουν τη βόρεια πεδιάδα της Ινδίας και την κάνουν εύφορη. Ο Ινδός ποταμός αποτελεί φυσικό σύνορο ανάμεσα σε Ινδία και Πακιστάν. Ο Βραχμαπούτρα είναι ποταμός της Νότιας Ασίας και το όνομά του στα Σανσκριτικά σημαίνει «ο γιος του Βράχμα«.
Οι λίμνες της Ασίας
Η Κασπία θάλασσα είναι η μεγαλύτερη λίμνη στον κόσμο και έχει αλμυρό νερό, η λίμνη Αράλη έχει υφάλμυρο νερό, η λίμνη Μπαλκάς έχει δυο τμήματα: το δυτικό τμήμα έχει γλυκό νερό και το ανατολικό αλμυρό και η λίμνη Βαϊκάλη είναι η βαθύτερη λίμνη στον κόσμο με γλυκό νερό (1.680 μέτραβάθος).
Τα Ιμαλάια, στη νότια Ασία, περιλαμβάνουν το όρος Έβερεστ που είναι το ψηλότερο βουνό του κόσμου (8.850 μέτρα). Επίσης στα Ιμαλάια ανήκει το K2 είναι η δεύτερη ψηλότερη κορυφή του κόσμου (8.611 μέτρα). Άλλες οροσειρές και βουνά της Ασίας είναι: Καρακορούμ–Κουέν Λουν, Τιέν Σαν, Ζάγκρος, Καύκασος, (Ελμπρούς το ψηλότερο όρος του Καυκάσου), Αλτάια.
Ανάμεσα στην οροσειρά των Ιμαλαΐων και στις οροσειρές Καρακορούμ Κουέν Λουν βρίσκεται το οροπέδιο του Θιβέτ, το μεγαλύτερο σε ύψος οροπέδιο του κόσμου.